Karnataka Election 2023: કોંગ્રેસમાં ડીકે શિવકુમાર અને સિદ્ધારમૈયા, BJPના યેદિયુરપ્પા અને બોમ્માઈ - જાણો કઈ પાર્ટીમાં કોણ વધુ શક્તિશાળી

Karnataka Election 2023: ચૂંટણીના લગભગ બે વર્ષ પહેલાં યેદિયુરપ્પાને હટાવીને બોમ્માઈ લાવવા એ પણ ભાજપનો દાવ હતો. જોકે આ વ્યૂહરચના સફળ રહી ન હતી. હવે બીજેપી યેદિયુરપ્પાની મદદથી ફરી મેદાનમાં ઉતરી છે.

બેંગલુરૂઃ કર્ણાટકમાં જેમ જેમ ચૂંટણીની તારીખો નજીક આવી રહી છે તેમ તેમ રાજકીય વાતાવરણ ગરમાઈ રહ્યું છે. ટિકિટોની વહેંચણી બાદ પક્ષ પલટાની પ્રક્રિયા પણ ઝડપી થઈ છે. આવી સ્થિતિમાં એ જરૂરી બની જાય છે કે પાર્ટીનો કયો મોટો નેતા કેટલો પાવરફુલ છે અને તેની જનતા સુધી કેટલી પહોંચ છે. ભાજપ અને કોંગ્રેસ બંને પાસે એવા નેતાઓ છે જેઓ પાર્ટીનો ચહેરો છે અને મોટી વોટ બેંકને આકર્ષવાની શક્તિ ધરાવે છે. કોંગ્રેસ પાસે ડીકે શિવકુમાર અને સિદ્ધારમૈયા જેવા ચહેરા છે, જ્યારે ભાજપ પાસે વર્તમાન મુખ્યમંત્રી બસવરાજ બોમાઈ અને પૂર્વ મુખ્યમંત્રી બીએસ યેદિયુરપ્પા જેવા ચહેરા છે. આજે અમે તમને કર્ણાટકના આ ચાર મોટા નેતાઓની તાકાત અંગે જણાવીશું.

સૌથી પહેલા વાત કરીએ સત્તાધારી ભાજપની, જે કર્ણાટકમાં પહેલીવાર બહુમતનો આંકડો પાર કરવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. આ માટે પાર્ટીએ આ ચમત્કાર થાય તે માટે તમામ પ્રયાસો કર્યા હતા. ચૂંટણીના લગભગ બે વર્ષ પહેલા યેદિયુરપ્પાને હટાવીને બોમ્માઈ લાવવા એ પણ ભાજપનો મોટો દાવ હતો. જોકે આ વ્યૂહરચના સફળ રહી ન હતી. હવે યેદિયુરપ્પાને ફરી સ્ટેજ પર સ્થાન આપવામાં આવી રહ્યું છે અને તેમને બોમ્માઈની સમકક્ષ માનવામાં આવી રહ્યા છે. આવો જાણીએ કે આ બંને નેતાઓમાંથી કયા નેતાઓમાં વધુ શક્તિ છે.

આ પણ વાંચોઃ ધોરણ 12 બાદ તાત્કાલિક કરવી છે કમાણી તો આ છે TOP 10 કોર્સ, ઉજ્જવળ બનશે ભવિષ્ય

કર્ણાટકમાં બોમાઈ કેટલા શક્તિશાળી છે?
બસવરાજ બોમાઈએ તેમના પિતા અને ભૂતપૂર્વ સીએમ એસઆર બોમાઈનો વારસો સંભાળ્યો અને કર્ણાટકના રાજકારણમાં પોતાનું સ્થાન બનાવવાનું કામ કર્યું. તેમની રાજનીતિની શરૂઆત જેડીએસથી થઈ હતી, પરંતુ 2008માં તેઓ ભાજપમાં જોડાયા હતા. ત્યારથી તેઓ સતત ત્રણ વખત ધારાસભ્ય તરીકે ચૂંટાયા. યેદિયુરપ્પાની જેમ બોમ્માઈ પણ લિંગાયત સમુદાયમાંથી આવે છે. ભાજપમાં જોડાયા પછી બોમ્માઈએ યેદિયુરપ્પા સાથે નજીકથી કામ કર્યું અને તેમની ખૂબ નજીક બની ગયા. જ્યારે મુખ્યમંત્રી બદલવાની વાત આવી ત્યારે યેદિયુરપ્પાએ એમનું નામ આગળ રાખ્યું હતું. આ પછી અમિત શાહે તેમને દિલ્હી બોલાવ્યા અને તેમને મુખ્યમંત્રી તરીકેનો તાજ પહેરાવ્યો.

ભાજપે એક પ્રયોગ તરીકે બોમાઈને મુખ્યમંત્રી બનાવ્યા હતા, પરંતુ આ પ્રયોગ સંપૂર્ણપણે સફળ થયો ન હતો. બોમાઈએ સારી રીતે સરકાર ચલાવી, પરંતુ કર્ણાટકના લોકોમાં પાર્ટી જે ઓળખ ઈચ્છે છે તે તેઓ બનાવી શક્યા નહીં. બોમાઈના વોટનું સમર્થન પણ લિંગાયત સમુદાયમાંથી આવે છે. જો કે બે વર્ષ સુધી મુખ્યપ્રધાન રહેવા છતાં તેઓ આ મામલે યેદિયુરપ્પાને હરાવવામાં સફળ થઈ શક્યા નથી. તેથી જ હવે યેદિયુરપ્પા ભાજપ માટે તેમના કરતા મોટો ચહેરો બની ગયા છે.

બીએસ યેદિયુરપ્પા જૂના ખેલાડી 
હવે બીએસ યેદિયુરપ્પાની વાત કરીએ તો તેઓ કર્ણાટકમાં રાજકારણના એવા ખેલાડી છે, જેમને હરાવવું કોઈના માટે મુશ્કેલ છે. યેદિયુરપ્પાની રાજકીય કારકિર્દી આરએસએસ અને જનસંઘથી શરૂ થઈ હતી. લિંગાયત નેતા તરીકે યેદિયુરપ્પાએ ભાજપ માટે મોટી લિંગાયત વોટબેંક બનાવવાનું શરૂ કર્યું. તેમણે લિંગાયત સમુદાયમાં એવી પકડ બનાવી કે તેઓ દક્ષિણના રાજ્ય કર્ણાટકમાં ભાજપને સત્તામાં લાવ્યા. યેદિયુરપ્પા દક્ષિણ ભારતમાં ભાજપના પ્રથમ મુખ્યમંત્રી બન્યા. તેમની તાકાતનો અંદાજ એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે જ્યારે પણ કર્ણાટકમાં બીજેપીએ સરકાર બનાવી ત્યારે યેદિયુરપ્પાને સીએમ બનાવવામાં આવ્યા હતા. જો કે, દરેક વખતે તેમણે એક યા બીજા કારણસર તેમનો કાર્યકાળ પૂરો થતા પહેલા રાજીનામું આપવું પડ્યું હતું.

આ પણ વાંચોઃ Power of Attorney: પાવર ઓફ એટર્ની શું છે, શું તે માલિકીના આપે છે અધિકારો?

યેદિયુરપ્પાએ વિધાનસભામાંથી રાજકીય નિવૃત્તિની જાહેરાત કરીને સૌને ચોંકાવી દીધા હતા. આ પછી તેણે સ્પષ્ટ કર્યું કે તેણે પાર્ટીમાંથી રાજીનામું આપ્યું નથી, તે પાર્ટી માટે કામ કરવાનું ચાલુ રાખશે. ત્યારબાદ યેદિયુરપ્પાએ તેમનો વારસો તેમના પુત્ર બીવાય વિજયેન્દ્રને સોંપ્યો અને હવે તેમને તેમની પરંપરાગત બેઠક શિકારીપુરાથી ટિકિટ આપવામાં આવી છે. કર્ણાટકમાં ભાજપે તેમને ચૂંટણીની લગામ સોંપી ત્યારે યેદિયુરપ્પાની તાકાત જોવા મળી હતી. આનાથી સ્પષ્ટ થઈ ગયું કે લિંગાયત વોટ બેંક માટે યેદિયુરપ્પા ફેક્ટર ખૂબ મહત્વનું છે. એટલે કે યેદિયુરપ્પાની મદદથી ભાજપ કર્ણાટકમાં પોતાની નૈયા પાર કરવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે.

કોંગ્રેસ નેતા સિદ્ધારમૈયાની તાકાત
વકીલાતના વ્યવસાયથી રાજકારણમાં પ્રવેશેલા સિદ્ધારમૈયાએ બહુ ઓછા સમયમાં કોંગ્રેસ પાર્ટીમાં પોતાનું સ્થાન બનાવી લીધું હતું. સિદ્ધારમૈયાએ તેમની રાજકીય કારકિર્દી જનતા પરિવારના નેતા તરીકે શરૂ કરી હતી. તેઓ ડૉ. રામ મનોહર લોહિયાથી ખૂબ પ્રભાવિત હતા. જે બાદ તેણે રાજકારણમાં આવવાનો નિર્ણય કર્યો. તેમણે ઘણા વર્ષો સુધી જનતા પાર્ટી સાથે કામ કર્યું. તેઓ 1983માં પ્રથમ વખત ચૂંટણી જીત્યા હતા. તેઓ કોંગ્રેસના સ્પષ્ટ વિરોધી હતા, પરંતુ 2005 માં જ્યારે એચડી દેવગૌડા સાથે તેમની અણબનાવ શરૂ થઈ ત્યારે તેમણે કોંગ્રેસમાં જોડાવાનું નક્કી કર્યું. આ પછી તેમને કોંગ્રેસમાં જોઈતું સ્થાન મળ્યું.

હવે તેમની વોટ બેંકની તાકાત વિશે વાત કરીએ તો સિદ્ધારમૈયા કુરુબા સમુદાયમાંથી આવે છે. જે કર્ણાટકમાં સમગ્ર વસ્તીમાં ત્રીજી સૌથી મોટી જાતિ માનવામાં આવે છે. સિદ્ધારમૈયા પોતાને પછાત વર્ગના નેતા તરીકે રજૂ કરતા રહ્યા, જેનો તેમને ફાયદો પણ થયો. કોંગ્રેસ પાર્ટીમાં જોડાયા ત્યારથી તેમનું કદ સતત વધતું રહ્યું. 2013માં જ્યારે કર્ણાટકમાં કોંગ્રેસની જીત થઈ ત્યારે સિદ્ધારમૈયાને વિધાયક દળના નેતા તરીકે પસંદ કરવામાં આવ્યા હતા, ત્યારે હાઈકમાન્ડ દ્વારા તેમના નામની ભલામણ પણ કરવામાં આવી હતી. આખરે સિદ્ધારમૈયાની રાજકીય મહત્વાકાંક્ષા પૂરી થઈ.

જો કે આ વખતે સિદ્ધારમૈયાએ નિવેદન આપ્યું છે કે કર્ણાટકમાં યોજાનારી આ વિધાનસભા ચૂંટણી તેમની છેલ્લી ચૂંટણી હશે, પરંતુ એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે સિદ્ધારમૈયાએ ફરી એકવાર મુખ્યમંત્રી બનવાની સંપૂર્ણ તૈયારી કરી લીધી છે. આ માટે તેમણે હાઈકમાન્ડને પણ ઈશારો કર્યો છે. તેમના જૂથના લોકોનો દાવો છે કે 80 બેઠકો પર તેમનો પ્રભાવ છે.

આ પણ વાંચોઃ સમલૈંગિક વિવાહ પર સુનાવણી દરમિયાન સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું, જેંડર જનનાંગો કરતાં જટીલ

કોંગ્રેસના સંકચમોટક ડીકે શિવકુમાર
સિદ્ધારમૈયાની જેમ કોંગ્રેસના નેતા ડીકે શિવકુમાર પણ રાજકીય મહત્વાકાંક્ષા ધરાવે છે. તેઓ લાંબા સમયથી પાર્ટી માટે કામ પણ કરી રહ્યા છે અને દરેક તક પર તેમણે પાર્ટીને મુશ્કેલીમાંથી બહાર કાઢવાનું કામ કર્યું છે. આ જ કારણ છે કે તેમને કોંગ્રેસના સંકટ મોચક પણ કહેવામાં આવે છે. ડીકે શિવકુમારનું કદ એટલું મોટું છે કે ભાજપના નેતા યેદિયુરપ્પા પણ તેમની તાકાતમાં વિશ્વાસ રાખે છે. તેમણે કર્ણાટકથી લઈને ગુજરાત અને અન્ય રાજ્યોમાં કોંગ્રેસને સંભાળવાનું કામ કર્યું છે.

ડીકે શિવકુમાર કર્ણાટકની રાજનીતિમાં ઘણી વખત ભાજપને હરાવી ચૂક્યા છે. કેટલાક પ્રસંગો એવા પણ હતા જ્યારે તેમણે ભાજપના મોઢામાંથી સત્તા છીનવી લીધી હતી. ડીકે શિવકુમાર વોક્કાલિગા સમુદાયમાંથી આવે છે, જે લિંગાયતોની જેમ જ કર્ણાટકમાં રાજકીય રીતે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. પૂર્વ પીએમ અને જેડીએસ નેતા એચડી દેવગૌડા પણ આ સમુદાયમાંથી આવે છે. શિવકુમારના સમર્થકો દાવો કરે છે કે તેમણે દેવગૌડાની વોક્કાલિગા વોટ બેંકને કોંગ્રેસ તરફ ખેંચવાનું કામ કર્યું છે. ડીકે શિવકુમાર કર્ણાટકના સૌથી ધનિક નેતાઓમાં સામેલ છે. તેમની સંપત્તિ 1400 કરોડ રૂપિયાથી વધુ છે. મતલબ ડીકે શિવકુમાર કર્ણાટકમાં કોંગ્રેસના મોટા અને શક્તિશાળી નેતા છે. આ જ કારણ છે કે તેમના સમર્થક નેતાઓએ તેમને લોકોમાં આગામી સીએમ તરીકે પ્રોજેક્ટ કરવાનું શરૂ કરી દીધું છે.

કોંગ્રેસે સંતુલન બનાવવાનું કામ કર્યું
કર્ણાટકમાં, ડીકે શિવકુમાર અને સિદ્ધારમૈયા જૂથો વચ્ચેના સંઘર્ષના ઘણા અહેવાલો સપાટી પર આવતા રહ્યા, પરંતુ ચૂંટણી પહેલાં કોંગ્રેસે આ સંઘર્ષને ઘટાડવાનું કામ કર્યું. કોંગ્રેસે બંને નેતાઓને અલગ-અલગ અને સમાન જવાબદારી સોંપીને નારાજગી દૂર કરી હતી. એટલે કે બંને બાજુ બેલેન્સ બનાવવાનું કામ સારી રીતે થયું. આ જ કારણ છે કે કોંગ્રેસે હજુ સુધી કર્ણાટકમાં સીએમ ઉમેદવારની જાહેરાત કરી નથી, સૂત્રોનું કહેવું છે કે ચૂંટણી પહેલા નામની જાહેરાત કરવામાં આવશે નહીં. જો ચૂંટણી પછી વિજય થશે તો ધારાસભ્યો જ તેમના નેતાને પસંદ કરશે.