w Weather Prediction: આપણા વડીલો અને ગ્રામીણ સમાજ વર્ષોથી કુદરતના સંકેતો જોઈને હવામાનની આગાહી કરતા આવ્યા છે. આજે વિજ્ઞાન ગમે ત...
)
ન્યૂઝ18 સાથે એક ઈન્ટરવ્યૂમાં મધ્યપ્રદેશના ખરગોન જિલ્લાના પર્યાવરણ પ્રેમી ડો. બસંત સોની જણાવે છે કે, તેમણે બાળપણથી જ ગામલોકોને કાગડાઓના માળાઓ જોઈને હવામાનની આગાહી કરતા જોયા છે. આ પરંપરા ત્યાંના જીવનનો એક ભાગ રહી છે, અને ગામલોકો હજુ પણ આ પદ્ધતિનું પાલન કરે છે.
)
ગામવાસીઓ માને છે કે, જો કાગડો ઝાડની મજબૂત અને જાડી ડાળી પર માળો બનાવે છે, તો તે સંકેત છે કે આ વખતે ભારે વરસાદ અને આંધી-તોફાન આવવાનું છે. કારણ કે કાગડો જાણે છે કે તેણે તેના ઇંડા અને બચ્ચાને સુરક્ષિત રાખવાના છે, તેથી તે મજબૂત જગ્યા પસંદ કરે છે.
)
જો કાગડો કોઈ પાતળી, કમજોર ડાળી પર માળો બનાવે છે, તો તેનો અર્થ એ છે કે, હવામાન શાંત રહેશે અને વધુ વરસાદ કે તોફાન નહીં આવે. ગામલોકો આ સંકેતને જોઈને ચોમાસાની તીવ્રતાની આગાહી પહેલાથી જ કરે છે.
)
ડો. સોની કહે છે કે, કાગડો ખૂબ જ બુદ્ધિશાળી અને સતર્ક પક્ષી છે. તેની સૂંઘવાની અને વાતાવરણમાં બદલાવ મહેસૂસ કરવાની ક્ષમતા ખૂબ જ તીક્ષ્ણ હોય છે. આ જ કારણ છે કે, તે હવામાનમાં થતા બદલાવોને અગાઉથી અનુભવી લે છે.
)
હવામાનમાં જ્યારે બદલાવ આવે છે અને પવનની દિશા બદલાય છે અથવા ભેજ વધે છે, ત્યારે કાગડો તેની હરકતો બદલી નાખે છે, તે જલ્દી-જલ્દી માળો સુધારે છે અથવા ખોરાક છુપાવે છે. આ સંકેતો સૂચવે છે કે, વરસાદ અથવા હવામાનમાં બદલાવ થવાનો છે.
)
ખરગોનના ભીખાનગાંવ, ઝિરન્યા અને કસરવાડ જેવા ગામડાઓમાં આજે પણ લોકો ઝાડ પર કાગડાના માળાઓનું નિરીક્ષણ કરે છે. તેઓ માળાની દિશા, ઊંચાઈ અને ડાળીની પસંદગી જોઈને હવામાનની આગાહી કરે છે. આ પરંપરા પેઢીઓથી ચાલી આવે છે.
)
આ સંકેતો દ્વારા ગામલોકો હવામાન માટે અગાઉથી તૈયારી કરી લે છે. આ દર્શાવે છે કે, આપણા પૂર્વજો કુદરત સાથે કેટલા ઊંડાણપૂર્વક જોડાયેલા હતા. આજે પણ આ જ્ઞાન આપણને કુદરત સાથે વધુ સારી સુમેળ બનાવવાનું શીખવે છે અને પર્યાવરણને સમજવામાં મદદ કરે છે.
Newsletter
