India UK Free Trade Agreement: ଭାରତ ଏବଂ ବ୍ରିଟେନ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଐତିହାସିକ ମୁକ୍ତ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତିନାମା (FTA) ଶେଷରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଛି। ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଯେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସାମଗ୍ରୀର କାରବାର ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟ ପୂର୍ବ ଅପେକ୍ଷା ସହଜ ଏବଂ ଶସ୍ତା ହୋଇଯିବ। ମୁକ୍ତ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତିନାମା ପରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆଜି ଏକ ଐତିହାସିକ ଦିନ। ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା କେବଳ ସାମଗ୍ରୀ ଶସ୍ତା କରିବ ନାହିଁ ବରଂ ନିଯୁକ୍ତି ବୃଦ୍ଧି କରିବ ଏବଂ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କକୁ ମଜବୁତ କରିବ।
ଏହି ଚୁକ୍ତି ପରେ ୟୁକେରୁ ଭାରତୀୟ ବଜାରକୁ ଆସୁଥିବା ସାମଗ୍ରୀ ଶସ୍ତା ହୋଇଯିବ। ଯେତେବେଳେ କି ଭାରତରୁ ରପ୍ତାନି ମଧ୍ୟ ବଡ଼ ଧରଣର ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାର ଆଶା କରାଯାଉଛି। ଉଭୟ ଦେଶର ବ୍ୟବସାୟୀ ଓ ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ଏହି ଚୁକ୍ତିକୁ ସ୍ୱାଗତ କରିଛନ୍ତି।
ଅଧିକାରୀମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ FTA କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବା ପରେ, ବ୍ରିଟେନକୁ ଭାରତୀୟ ରପ୍ତାନିର ୯୯ ପ୍ରତିଶତ ଶୁଳ୍କମୁକ୍ତ ହେବ ନାହିଁ। ଏହା ପୂର୍ବରୁ ବ୍ରିଟିଶ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କୀର ଷ୍ଟାରମର ଗୁରୁବାର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦିଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ସରକାରୀ ବାସଭବନ 'ଚେକର୍ସ'ରେ ଆତିଥ୍ୟ ଦେଇଥିଲେ। ଆଲୋଚନା ପୂର୍ବରୁ ଦୁଇ ନେତା ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ।
ୟୁକେ ସହିତ ମୁକ୍ତ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତି ପର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ ସାମ୍ବାଦିକମାନଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ଯେ ପହଲଗାମ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣକୁ ଦୃଢ଼ ନିନ୍ଦା କରିବା ଏବଂ ଆତଙ୍କବାଦ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଭାରତ ସହିତ ଠିଆ ହେବାର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେବା ପାଇଁ ଆମେ ୟୁକେ ସରକାର ଏବଂ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କୀର ଷ୍ଟାରମରଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଦେଉଛୁ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତ ଏବଂ ୟୁକେ ୟୁକ୍ରେନ ବିବାଦ, ଇଣ୍ଡୋ ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗର ଏବଂ ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟ ଉପରେ ମତାମତ ଆଦାନପ୍ରଦାନ କରିଆସୁଛନ୍ତି। ଆମେ ଯଥାଶୀଘ୍ର ଏହାର ସମାଧାନ ଚାହୁଁଛୁ। ଆଜିର ଯୁଗର ଦାବି ବିସ୍ତାରବାଦ ନୁହେଁ, ବରଂ ବିକାଶବାଦ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ଚୁକ୍ତି କେବଳ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କକୁ ମଜବୁତ କରିବ ନାହିଁ, ବରଂ ନିଯୁକ୍ତି ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି କରିବ। ୟୁକେରୁ ଆସୁଥିବା ସାମଗ୍ରୀ ଶସ୍ତା ହେବ। ରପ୍ତାନି ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ ଓ ଦେଶର ଅର୍ଥନୀତି ସୁଦୃଢ଼ ହେବ। ଏହି ଚୁକ୍ତି ଦୁଇଟି ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଦେଶରେ ବିଶ୍ୱ ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧିକୁ ମଧ୍ୟ ସୁଦୃଢ଼ କରିବ। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ ଆହୁରି କହିଛନ୍ତି ଯେ ମୁକ୍ତ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତି ବ୍ୟତୀତ ୟୁକେର ୬ଟି ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଭାରତରେ କ୍ୟାମ୍ପସ ଖୋଲୁଛନ୍ତି। ଗତ ସପ୍ତାହରେ ହିଁ ଗୁରୁଗ୍ରାମରେ ଏକ କ୍ୟାମ୍ପସ ଉଦଘାଟନ କରାଯାଇଥିଲା।
ଭାରତ ପାଇଁ ଏହି ଚୁକ୍ତିକୁ ଅନେକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏକ ଗେମ୍ ଚେଞ୍ଜର ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଛି। ଏହି ଚୁକ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ, ଭାରତୀୟ ରପ୍ତାନିକାରୀମାନେ ୯୯% ଉତ୍ପାଦ ଉପରେ ବ୍ରିଟେନରେ ଶୁଳ୍କମୁକ୍ତ ପ୍ରବେଶ ପାଇବେ। ଏହା ପ୍ରାୟ $୨୩ ବିଲିୟନ ମୂଲ୍ୟର ବାଣିଜ୍ୟ ସୁଯୋଗ ଖୋଲିବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି।
ସରକାରଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ ଏହା ଭାରତର ଶ୍ରମ-କେନ୍ଦ୍ରିକ କ୍ଷେତ୍ର ଯେପରିକି ବୟନ, ଚମଡା, ଜୋତା, ଅଳଙ୍କାର, ଖେଳଣା ଏବଂ ସାମୁଦ୍ରିକ ଉତ୍ପାଦରେ କାମ କରୁଥିବା କାରିଗର, ବୁଣାକାର ଓ ଦୈନିକ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କୁ ସିଧାସଳଖ ଲାଭ ଦେବ। MSME କ୍ଷେତ୍ରର ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ୟୁନିଟ୍ ମଧ୍ୟ ଏହା ଦ୍ୱାରା ଲାଭବାନ ହେବେ।
UK PM @Keir_Starmer after meeting PM @narendramodi on FTA: “This is the biggest economically significant trade deal UK has made since leaving the European Union. It’s one of the most comprehensive deals India has ever done. Thank you to PM Modi for his leadership & pragmatism.” pic.twitter.com/hRSIjzsamx
— Aditya Raj Kaul (@AdityaRajKaul) July 24, 2025
ଚାଷୀ ଏବଂ ମତ୍ସ୍ୟଜୀବୀଙ୍କ ପାଇଁ ଲାଭ
ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ଦ୍ୱାରା ୯୫% କୃଷି ଉତ୍ପାଦ ଏବେ ବିନା କୌଣସି ଶୁଳ୍କରେ ବ୍ରିଟେନକୁ ରପ୍ତାନି କରାଯାଇପାରିବ। ଏହି ସମୟରେ ୯୯% ସାମୁଦ୍ରିକ ଉତ୍ପାଦ ଉପରେ ଶୂନ୍ୟ ଶୁଳ୍କ ପାଇବା ସହିତ ମତ୍ସ୍ୟଜୀବୀମାନେ ସେମାନଙ୍କର ଆୟରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବେ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି।
ମହିଳା ଏବଂ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ପାଇଁ ବଡ଼ ସୁଯୋଗ
FTA ମାଧ୍ୟମରେ ମହିଳାମାନେ ବିଶ୍ୱ ମୂଲ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳ ସହିତ ଭଲ ଭାବରେ ସଂଯୋଗ କରିପାରିବେ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ପାଇପାରିବେ। ଭାରତୀୟ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ଗୁଡ଼ିକୁ ବ୍ରିଟେନର ନବସୃଜନ କେନ୍ଦ୍ର, ନିବେଶକ ଓ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚିବାର ଏକ ବଡ଼ ସୁଯୋଗ ମିଳିବ।
IT ଏବଂ ସେବା କ୍ଷେତ୍ରକୁ ନୂତନ ଉଡ଼ାଣ
UK ର ଉଚ୍ଚ-ମୂଲ୍ୟ ବଜାର ଏବେ ଭାରତୀୟ IT ପ୍ରୋଫେସନାଲ, ଶିକ୍ଷା ବିଶେଷଜ୍ଞ ଓ ସେବା କ୍ଷେତ୍ର ସହିତ ଜଡିତ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଅଧିକ ସୁଗମ ହେବ। ଏହା ସହିତ ଭାରତ ଏବଂ ବ୍ରିଟେନ ମଧ୍ୟରେ 'ଡବଲ କଣ୍ଟ୍ରିବ୍ୟୁସନ୍ କନଭେନସନ୍' ଅଧୀନରେ, ଭାରତୀୟ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ୩ ବର୍ଷ ପାଇଁ UK ରେ ସାମାଜିକ ସୁରକ୍ଷା ଅବଦାନରୁ ଛାଡ ମିଳିବ। ଏହା କମ୍ପାନୀ ଏବଂ କର୍ମଚାରୀ ଉଭୟଙ୍କୁ ଲାଭବାନ କରିବ।
ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ, ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ, ଫାର୍ମା, ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ, ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ଓ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ଭଳି କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକରେ ମଧ୍ୟ ଏକ ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦେଖାଯିବ। ଭାରତରେ ଗ୍ରାହକମାନେ ଏବେ ଆହୁରି ଶସ୍ତା ମୂଲ୍ୟରେ ଉଚ୍ଚମାନର ବିଦେଶୀ ଉତ୍ପାଦ ପାଇବେ। ସରକାର ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାକୁ 'ମେକ୍ ଇନ୍ ଇଣ୍ଡିଆ' ଏବଂ 'ଭୋକାଲ୍ ଫର୍ ଲୋକାଲ'କୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରୁଥିବା ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି। ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ଭାରତର ବିଶ୍ୱ ବାଣିଜ୍ୟ ନେତୃତ୍ୱକୁ ଆହୁରି ମଜବୁତ କରିବ ଏବଂ ନିଯୁକ୍ତି ସୃଷ୍ଟିରେ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିବ।