Sajjan kumar convicted: ୧୯୮୪ ଶିଖ ଦଙ୍ଗା ମାମଲାରେ ପୂର୍ବତନ କଂଗ୍ରେସ ସାଂସଦ ସଜ୍ଜନ କୁମାରଙ୍କୁ ରାଉଜ୍ ଆଭେନ୍ୟୁ କୋର୍ଟ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡରେ ଦଣ୍ଡିତ କରିଛନ୍ତି। ସଜ୍ଜନ କୁମାରଙ୍କୁ ପୂର୍ବରୁ ଅନ୍ୟ ଏକ ମାମଲାରେ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡ ଦିଆଯାଇଛି। ଅର୍ଥାତ୍ ଏହା ଦ୍ୱିତୀୟ ଥର ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ଏହି ଦଣ୍ଡ ଦିଆଯାଇଛି। ସମସ୍ତଙ୍କ ମନରେ ଗୋଟିଏ ପ୍ରଶ୍ନ ଆସୁଛି - ଶିଖ ଦଙ୍ଗାରେ ସଜ୍ଜନ କୁମାରଙ୍କର କ'ଣ ଭୂମିକା ଥିଲା? ଆଉ ଗୋଟିଏ ପ୍ରଶ୍ନ ଏହା ମଧ୍ୟ ଉଠେ ଯେ ନ୍ୟାୟ ପାଇବାକୁ ଏତେ ବର୍ଷ କିପରି ଲାଗିଲା? ଏବେ ଏହି ସମସ୍ତ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ପାଇଁ ଇତିହାସର କିଛି ପୃଷ୍ଠା ଓଲଟାଇବା ଆବଶ୍ୟକ।
ଅପରେସନ ବ୍ଲୁ ଷ୍ଟାର ଏବଂ ଶିଖ ଦଙ୍ଗାର ଭୂମିକା
ପ୍ରଥମେ ଏହା ଜାଣିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଯେ ଶିଖ ଦଙ୍ଗା ମଧ୍ୟ ୧୯୮୪ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ଏକ ଘଟଣାର କାରଣ ଥିଲା। ଏହାପରେ ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ଦୁଇ ଶିଖ ସୁରକ୍ଷାକର୍ମୀ ଗୁଳି କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏହି ଗୁଳିବିନିମୟରେ ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ପରେ ଜଣାପଡିଲା ଯେ ସୁରକ୍ଷା କର୍ମୀ ଇନ୍ଦିରାଙ୍କ ଉପରେ ରାଗିକିଥିଲେ। ଜୁନ୍ ୧୯୮୪ରେ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ମନ୍ଦିର କବଜା କରାଯାଇଥିଲା। ଆତଙ୍କବାଦୀ ଜର୍ଣ୍ଣୈଲ ସିଂହ ଭିଣ୍ଡାରାୱାଲେ ଆତଙ୍କ ମଚାଇଥିଲେ। ଏବେ ସେହି ଆତଙ୍କରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇବା ପାଇଁ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ଏକ ବଡ଼ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ। ସେହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଥିଲା ଅପରେସନ ବ୍ଲୁ ଷ୍ଟାର।
ଅପରେସନ ବ୍ଲୁ ଷ୍ଟାର ଅଧୀନରେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ଭାରତୀୟ ସେନାକୁ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ମନ୍ଦିରରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ଅନୁମତି ଦେଇଥିଲେ। ସେହି ଅପରେସନରେ ଭିଣ୍ଡାରାୱାଲେଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କର ଅନେକ ସାଥୀ ମଧ୍ୟ ନିହତ ହୋଇଥିଲେ। ଏବେ ଦୁଇଟି ଜିନିଷ ଏଠାରେ ଶିଖ ସମ୍ପ୍ରଦାୟକୁ ଅସନ୍ତୁଷ୍ଟ କରିଥିଲା - ପ୍ରଥମତଃ ସେମାନଙ୍କ ଧାର୍ମିକ ସ୍ଥାନରେ ସେନାର ପ୍ରବେଶ ଏବଂ ଦ୍ୱିତୀୟତଃ, ସେହି ଧାର୍ମିକ ସ୍ଥାନରେ ଏତେ ରକ୍ତପାତ। ଏହା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଅପରେସନ ବ୍ଲୁ ଷ୍ଟାର ପରେ ହିଁ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ କ୍ରୋଧ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ସମଗ୍ର ଶିଖ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ତାଙ୍କ ଉପରେ ରାଗିକି ଥିଲେ।
ଏହି କାରଣରୁ ୧୯୮୪ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୩୧ ତାରିଖରେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ଦୁଇଜଣ ସୁରକ୍ଷା କର୍ମୀ ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ। ବର୍ତ୍ତମାନ ହତ୍ୟାକାଣ୍ଡର ଅପରାଧୀମାନେ ଶିଖ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ହୋଇଥିବାରୁ ସମସ୍ତ କ୍ରୋଧ ସେହି ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶିତ ହୋଇଥିଲା। ବିଶେଷକରି ଦିଲ୍ଲୀରେ ଶହ ଶହ ଶିଖଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରାଯାଇଥିଲା। ସେମାନଙ୍କ ଘର ପୋଡ଼ି ଦିଆଯାଇଥିଲା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ବ୍ୟବସାୟରେ ପ୍ରଚୁର କ୍ଷତି ହୋଇଥିଲା। ଶିଖମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଯେଉଁ କ୍ରୋଧ ଦେଖାଯାଇଥିଲା ତାହାର ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକା ତତ୍କାଳୀନ କଂଗ୍ରେସ ନେତା ସଜ୍ଜନ କୁମାରଙ୍କର ଥିଲେ। ସଜ୍ଜନ କୁମାର ଏହି ଦଙ୍ଗାକୁ ଉସୁକାଇଥିବା କୁହାଯାଉଛି। କେବଳ ଜଣେ ନୁହେଁ ବରଂ ଅନେକ ସାକ୍ଷୀ ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଥିଲେ ଯେଉଁମାନେ ସ୍ୱୀକାର କରିଥିଲେ ଯେ ସଜ୍ଜନ କୁମାର ଦଙ୍ଗା ସମୟରେ ଭିଡ଼କୁ ସମ୍ବୋଧିତ କରୁଥିଲେ ଏବଂ ସେ ସେମାନଙ୍କୁ ହିଂସା କରିବାକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରୁଥିଲେ।
ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ଦିଲ୍ଲୀର ସୁଲତାନପୁରୀ, କ୍ୟାଣ୍ଟ ଏବଂ ପାଲମ କଲୋନୀରେ ଦଙ୍ଗା ସୃଷ୍ଟି କରିବାର ଅଭିଯୋଗ ଥିଲା। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ସଜ୍ଜନ କୁମାର ସରସ୍ୱତୀ ବିହାରରେ ଭିଡ଼କୁ ଉସୁକାଇବାର କାମ ମଧ୍ୟ କରିଥିଲେ। ରାଉଜ୍ ଆଭେନ୍ୟୁ କୋର୍ଟ ଦ୍ୱାରା ଯେଉଁ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି ତାହା ସମାନ ସରସ୍ୱତୀ ବିହାର ମାମଲା ସହିତ ଜଡିତ। ଏବେ ସମସ୍ତ ମାମଲାରେ ସଜ୍ଜନ କୁମାରଙ୍କ ବିଷୟରେ ଗୋଟିଏ କଥା ସମାନ ଥିଲା, ସେ ଶିଖମାନଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିବାକୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ।