Home >>Zee PHH Religion

ਮ੍ਰਿਤਕ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਸਿਰਫ਼ ਪੁੱਤਰ ਹੀ ਕਿਉਂ ਕਰਦਾ ਹੈ? ਜਾਣੋ ਕਾਰਨ

Mukhagni Ritual: ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦਵਾਰਾ ਉਸਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਕੇਵਲ ਪੁੱਤਰ ਹੀ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕਿਉਂ ਕਰਦਾ ਹੈ?  

Advertisement
ਮ੍ਰਿਤਕ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਸਿਰਫ਼ ਪੁੱਤਰ ਹੀ ਕਿਉਂ ਕਰਦਾ ਹੈ? ਜਾਣੋ ਕਾਰਨ
Raj Rani|Updated: Feb 19, 2025, 04:55 PM IST
Share

Mukhagni Ritual: ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਵਿੱਚ, ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦੌਰਾਨ ਮ੍ਰਿਤਕ ਨੂੰ ਮੁੱਖਅਗਨੀ ਦਿਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਅਕਸਰ ਦੇਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦੌਰਾਨ, ਮ੍ਰਿਤਕ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਚਿਤਾ ਨੂੰ ਮੁੱਖਅਗਨੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਪੁੱਤਰ ਹੀ ਕਿਉਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਪੁਰਾਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਗਰੁੜ ਪੁਰਾਣ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ।

ਵੰਸ਼ ਪਰੰਪਰਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ
ਗਰੁੜ ਪੁਰਾਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਦੋਂ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਮੈਂਬਰ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਪੁੱਤਰ, ਭਰਾ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪੁਰਸ਼ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸਦਾ ਇੱਕ ਖਾਸ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਵਿੱਚ, ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਨੂੰ ਵੰਸ਼ ਪਰੰਪਰਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਜੀਵਨ ਭਰ ਵੰਸ਼ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹਿਣਗੇ।

ਧੀ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ?
ਕਿਉਂਕਿ, ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਧੀ ਜਾਂ ਕੁੜੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ, ਦੂਜਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਪੂਰਵਜ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵੰਸ਼ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੈਂਬਰ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਵਿੱਚ, ਸਿਰਫ਼ ਪੁੱਤਰ ਹੀ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਪੁੱਤਰ ਜਾਂ ਭਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਧੀਆਂ ਵੀ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਜਦੋਂ ‘ਪੁਤਰ’ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਰਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 'ਪੂ' ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਨਰਕ' ਅਤੇ 'ਤ੍ਰ' ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਮੁਕਤੀ'। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਪੁੱਤਰ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਉਹ ਜੋ ਨਰਕ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਘਰ ਵਿੱਚ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

Read More
{}{}