Report: भारतात 2050 मध्ये काय-काय घडणार? 60 टक्के लोकांना होणार 'हा' आजार, लोकसंख्या किती असणार?

भारतात डायबिटिसचे रुग्ण दिवसेंदिवस वाढत आहे. असं असताना आणखी एक आजार भारतीयांसाठी घातक ठरणार असल्याचा रिपोर्ट समोर आला आहे. ज्यामध्ये 2050 पर्यंत काय होणार?

मुलं लहान वयातच जर लठ्ठपणाने किंवा अनियंत्रित वजनाने ग्रस्त असतील. तर तुमच्या मुलांचं आयुष्य कमी होत आहे असं समजा. असा खुलासा अभ्यासात करण्यात आला आहे. महान फिजिशियन आणि अमेरिकेचे 17 वे जर्नल, रिचर्ड कार्मोना यांनी आपल्या संशोधनात मांडल आहे. 

लठ्ठपणाच्या तीव्रतेबद्दलचे त्यांचे विधान एका ताज्या अभ्यासात पुन्हा एकदा स्पष्ट झाले आहे. या अभ्यासानुसार, जर सरकारने कारवाई केली नाही, तर 2050 पर्यंत, जगातील सुमारे 60 टक्के प्रौढ आणि एक तृतीयांश मुले जास्त वजनाची असतील किंवा लठ्ठपणाने ग्रस्त असतील.

लॅन्सेट मेडिकल जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या या संशोधनात 204 देशांमधील डेटाचा वापर करून शतकातील सर्वात मोठ्या आरोग्य आव्हानांपैकी एक असलेल्या समस्येचे भयानक चित्र रेखाटण्यात आले आहे. हा अभ्यास सिएटल इन्स्टिट्यूट फॉर हेल्थ मेट्रिक्स अँड इव्हॅल्युएशनने समन्वयित केलेल्या ग्लोबल बर्डन ऑफ डिसीज (GBD) कार्यक्रमाद्वारे केलेल्या संशोधनावर आधारित आहे.

अभ्यासातील 10 महत्त्वाचे मुद्दे 

जगभरात जास्त वजन असलेल्या किंवा लठ्ठ लोकांची संख्या 1990 मध्ये 929 दशलक्ष होती ती 2021 मध्ये 2.6 अब्ज झाली आहे. 

पुढील 15 वर्षांत 3.8 अब्ज प्रौढ लोक जास्त वजनाचे किंवा लठ्ठ असतील. याचा अर्थ असा की 2050 मध्ये, जगातील एकूण प्रौढ लोकसंख्येपैकी सुमारे 60 टक्के लोक लठ्ठपणाने ग्रस्त असतील.

जगाची आरोग्य व्यवस्था कोलमडेल. तोपर्यंत जगातील जवळजवळ एक चतुर्थांश लठ्ठ लोकांचे वय 65 पेक्षा जास्त असेल असा अंदाज आहे.

यामुळे आधीच जास्त भार असलेल्या आरोग्य व्यवस्थांवर दबाव वाढला आहे आणि मर्यादित संसाधने असलेल्या देशांमध्ये वैद्यकीय सेवांवर त्याचा परिणाम होत आहे.

जगभरातील मुले आणि किशोरवयीन मुलांमध्ये लठ्ठपणा 121 टक्क्यांनी वाढेल.

2050 पर्यंत, सर्व लठ्ठ तरुणांपैकी एक तृतीयांश तरुण या दोन प्रदेशांमध्ये राहतील - उत्तर आफ्रिका आणि मध्य पूर्व, आणि लॅटिन अमेरिका आणि कॅरिबियन.

सध्या, जगातील निम्म्याहून अधिक जादा वजन असलेल्या किंवा लठ्ठ प्रौढ लोक फक्त आठ देशांमध्ये राहतात आणि यामध्ये भारताचाही समावेश आहे. हे देश आहेत: चीन, भारत, अमेरिका, ब्राझील, रशिया, मेक्सिको, इंडोनेशिया आणि इजिप्त.
नायजेरिया, भारत, पाकिस्तान आणि चीन सारख्या दाट लोकवस्ती असलेल्या देशांमध्ये लठ्ठपणा प्रतिबंधाला प्राधान्य दिले पाहिजे. कारण असे की येथे लठ्ठ मुले आणि किशोरवयीन मुलांची अंदाजे संख्या विनाशकारी असण्याची अपेक्षा आहे.

संशोधकांनी असा इशारा दिला आहे की प्रत्येक देशातील मुलांचे वजन मागील पिढ्यांपेक्षा वेगाने वाढत आहे आणि लठ्ठ होण्याचे वय कमी होत चालले आहे. यामुळे लहान वयातच टाइप २ मधुमेह, उच्च रक्तदाब, हृदयरोग आणि कर्करोग होण्याचा धोका वाढतो.

उच्च उत्पन्न असलेल्या देशांमध्ये, 1960 च्या दशकात जन्मलेल्या सुमारे 7% पुरुष 25 वर्षांच्या वयापर्यंत लठ्ठ होते. परंतु 1990 च्या दशकात जन्मलेल्या पुरुषांसाठी हा आकडा 16% पर्यंत वाढला आणि 2015 मध्ये जन्मलेल्या पुरुषांसाठी 25% पर्यंत पोहोचण्याचा अंदाज आहे.

लठ्ठपणा कशाला म्हणतात?

जागतिक आरोग्य संघटनेच्या (WHO) मते, लठ्ठपणा हा एक जुनाट गुंतागुंतीचा आजार आहे जो जास्त चरबी जमा होण्यामुळे होतो. हे तुमच्या आरोग्याला हानी पोहोचवू शकते. लठ्ठपणामुळे टाइप 2 मधुमेह आणि हृदयरोगाचा धोका वाढू शकतो, त्यामुळे हाडांच्या आरोग्यावर आणि गर्भधारणेवर परिणाम होऊ शकतो. यामुळे काही कर्करोगांचा धोका वाढतो. लठ्ठपणामुळे झोपणे किंवा चालणे यासारख्या जीवनाच्या गुणवत्तेवर परिणाम होतो.
WHO नुसार, जर एखाद्या प्रौढ व्यक्तीचा बॉडी मास इंडेक्स (वजन आणि उंचीचे प्रमाण) 25 किंवा त्याहून अधिक असेल तर त्याला जास्त वजन मानले जाईल. जर बॉडी मास इंडेक्स 30 किंवा त्याहून अधिक असेल तर ती व्यक्ती लठ्ठ मानली जाईल.