सचिन पिळगावकरांनी डायलॉग शिकवला त्या 'गब्बर'कडे किती सिनेमांचा अनुभव? कसा झाला मृत्यू? जाणून घ्या!

Amjad Khan Career: मराठी चित्रपटसृष्टीतील ज्येष्ठ अभिनेते, दिग्दर्शक सचिन पिळगांवकर यांना त्यांच्या अनेक सिनेमांतील अजरामर भूमिकेसाठी ओळखले जाते. सचिन पिळगावकर यांच्याकडे सिने कारकिर्दीतील आठणवणींचा खजिना आहे. आपल्या आठवणींच्या पेठाऱ्यातून ते अनेक किस्से सांगत असतात.

या आठवणींतून सचिन पिळगावकर यांच्या सिनेसृष्टीतील अनुभवाची आपल्याला प्रचिती येत असते. अभिनय, संगीत, दिग्दर्शन अशा विविध क्षेत्रात त्यांनी आपलं कर्तृत्व सिद्ध केलंय. 

दरम्यान शोले सिनेमातील गब्बर म्हणजेच अमजद खान यांना डॉयलॉग शिकवल्याचे त्यांचे विधान सध्या चर्चेत आहे. यावरुन अमजद खान यांचे सिनेमा, कारकिर्ददेखील चर्चेत आली आहे. अमजद खान यांनी कोणते सिनेमा केले? त्यांचा मृत्यू कसा झाला? सविस्तर जाणून घेऊया. 

अमजद खान हे भारतीय चित्रपटसृष्टीतील एक प्रसिद्ध अभिनेते, दिग्दर्शक आणि निर्माते होते. त्यांनी बॉलिवूडमध्ये आपल्या दमदार अभिनयाने आणि बहुमुखी भूमिकांनी विशेष छाप पाडली. विशेषतः 1975 साली आलेल्या 'शोले' सिनेमातील 'गब्बर सिंग' ही त्यांची खलनायकी भूमिका भारतीय चित्रपटसृष्टीतील संस्मरणीय व्यक्तिरेखांपैकी एक मानली जाते.

अमजद खान यांचा जन्म 12 नोव्हेंबर 1940 रोजी पेशावर (सध्याचे पाकिस्तान) येथे झाला. त्यांचे वडील जयंत (झाकिर हुसेन) हे देखील हिंदी चित्रपटसृष्टीतील एक यशस्वी अभिनेते होते. अमजद यांचे दोन भाऊ, इम्तियाज खान आणि इनायत खान, यांनीही चित्रपटसृष्टीत काम केले.

अमजद यांनी मुंबईतील सेंट अँड्र्यूज हायस्कूल आणि आर. डी. नॅशनल कॉलेजमध्ये शिक्षण घेतले. त्यांना अभिनयाची आवड लहानपणापासूनच होती, आणि त्यांनी कॉलेजमध्ये असताना नाटकांमध्ये भाग घेतला.

अमजद खान यांनी आपल्या कारकिर्दीत सुमारे 130 चित्रपटांमध्ये काम केले. त्यांनी खलनायक, सहाय्यक अभिनेता, आणि काही चित्रपटांमध्ये सकारात्मक भूमिका साकारल्या. त्यांच्या कारकिर्दीतील प्रमुख टप्पे 

1975 मध्ये आलेल्या 'शोले' या चित्रपटाने अमजद खान यांना रातोरात स्टार बनवले. त्यांनी साकारलेली 'गब्बर सिंग' ही खलनायकी भूमिका इतकी प्रभावी होती की, त्यांचे संवाद ("कितने आदमी थे?", "सुहागरात में दुल्हन की साड़ी उठती है, और मेरे सामने इज्जत!", "ये हाथ मुझे दे दे ठाकुर!") आजही लोकांच्या स्मरणात आहेत. गब्बर सिंगच्या भूमिकेसाठी अमजद खान पहिली पसंत नव्हते. दिग्दर्शक रमेश सिप्पी यांनी प्रथम डॅनी डेन्झोंग्पा आणि इतर काही अभिनेत्यांचा विचार केला होता पण डॅनीच्या अनुपलब्धतेमुळे ही भूमिका अमजद यांना मिळाली. त्यांनी या संधीचे सोने केले. 'शोले'मधील त्यांच्या अभिनयाने त्यांना भारतीय चित्रपटसृष्टीत एक वेगळी ओळख मिळवून दिली.

'शोले'नंतर अमजद यांना अनेक चित्रपटांमध्ये खलनायकाच्या भूमिका मिळाल्या. 'मुक्कदर का सिकंदर' (1978), 'हम किसी से कम नहीं' (1977), 'काला सोना' (1975), आणि 'मिस्टर नटवरलाल' (1979) या सिनेमांत त्यांनी काम केले. नंतरच्या काळात त्यांनी सहाय्यक आणि सकारात्मक भूमिकाही साकारल्या. 'याराना' (1981), 'लावारीस' (1981), 'उत्सव' (1984), आणि 'कयामत' (1983) यांसारख्या चित्रपटांमध्ये त्यांनी विविध प्रकारच्या भूमिका केल्या.'कुर्बानी' (1980), 'लव्ह स्टोरी' (1981), आणि 'चमेली की शादी' (1986) यांसारख्या चित्रपटांमध्ये त्यांनी विनोदी आणि हलक्या-फुलक्या भूमिका साकारल्या, ज्यांना प्रेक्षकांनी पसंत केले. 1980 आणि 1990 च्या दशकात त्यांनी 'बघेरा' (1990), 'लेखिनी' (1991) यांसारख्या चित्रपटांमध्ये काम केले. त्यांनी 'मेरी आवाज सुनो' (1981) आणि 'सत्यमेव जयते' (1987) यांसारख्या चित्रपटांमध्येही लक्षवेधी भूमिका केल्या.

अमजद खान यांनी अभिनयाबरोबरच दिग्दर्शन आणि निर्मिती क्षेत्रातही हात आजमावला. त्यांनी 'चोर पुलिस' (1981) आणि 'आमिर आमदनी अठन्नी खर्चा रुपैया' (1982) या चित्रपटांचे दिग्दर्शन केले. पण यशस्वी अभिनेत्याला दिग्दर्शक म्हणून फारसे यश मिळाले नाही.

अमजद खान यांचा दमदार आवाज आणि संवाद बोलण्याची खास शैली त्यांच्या अभिनयाचा खास वैशिष्ट्य होती. त्यांचा आवाज इतका प्रभावी होता की, तो खलनायकी भूमिकांना अधिक भयावह बनवत असे. त्यांनी खलनायक, विनोदी व्यक्तिरेखा, सहाय्यक अभिनेता आणि गंभीर भूमिका अशा विविध प्रकारच्या भूमिका सहजतेने साकारल्या.त्यांच्या अभिनयाने प्रेक्षकांवर खोलवर परिणाम केला. गब्बर सिंगसारख्या खलनायकी भूमिकेमुळे त्यांना काही काळ नकारात्मक प्रतिमेचा सामना करावा लागला, परंतु त्यांनी आपल्या बहुमुखी अभिनयाने ही प्रतिमा बदलली.

अमजद यांचे लग्न शीला खान यांच्याशी झाले आणि त्यांना तीन मुले होती शादाब खान, सीमा खान आणि अहमद खान. शादाब खान यांनीही काही चित्रपटांमध्ये अभिनय केला.अमजद यांना आपल्या कुटुंबाशी खूप जवळीक होती, आणि ते आपल्या मित्रपरिवारातही लोकप्रिय होते.

1976 मध्ये अमजद खान यांचा एक गंभीर कार अपघात झाला, ज्यामुळे त्यांना गंभीर दुखापत झाली आणि त्यांचे वजन वाढले. याचा परिणाम त्यांच्या प्रकृतीवर झाला. 27 जुलै 1992 रोजी वयाच्या 51व्या वर्षी हृदयविकाराच्या झटक्याने त्यांचे निधन झाले. त्यांच्या अकाली निधनाने बॉलिवूडला एका प्रतिभावान कलाकाराला गमावले.अमजद खान यांचे 'गब्बर सिंग' हे पात्र भारतीय चित्रपटसृष्टीतील सर्वात प्रतिष्ठित खलनायकांपैकी एक आहे. या भूमिकेने खलनायकी व्यक्तिरेखांना एक नवीन आयाम दिला.