'या' कारणामुळे मुंबई लोकल उशिरा धावतात, धक्कादायक कारण समोर

Mumbai Local: मुंबई लोकलने दररोज लाखो प्रवासी प्रवास करत असतात. दरम्यान अनेकदा प्रवाशांना लोकल उशीरा आल्याने मनस्ताप होतो. अशावेळी प्रवासी लोकल प्रशासनाला दोष देऊन मोकळे होतात. पण लोकलला उशीर होण्याचे कारण समोर आले आहे.

मध्य रेल्वेवर अलार्म चेन पुलिंग (ACP) च्या घटना गेल्या वर्षीच्या तुलनेत 40 टक्क्यांनी वाढल्या आहेत. याचा थेट परिणाम रेल्वेच्या कामकाजावर होतो. याचाच अर्थ लोकांच्या निष्काळजीपणामुळे लोकल उशिरा येण्याच्या घटना वाढल्या आहेत.

मध्य रेल्वेच्या मुंबई विभागात या वर्षी एप्रिल ते नोव्हेंबर या कालावधीत, मध्य रेल्वेच्या मुंबई विभागात 344 वेळा ट्रेनच्या चेन खेचल्या गेल्या. गेल्या वर्षी याच कालावधीत अशा 240 घटना घडल्या होत्या. अलार्म चेन पुलिंगच्या घटनांमुळे 197 मेल/एक्स्प्रेस गाड्यांना उशीर झाल्याचे समोर आले आहे. एकट्या नोव्हेंबर महिन्यात सरासरी 10 मिनिटांचा फरक दिसून आला.

गरज नसताना अलार्म चेन पुलिंगचा अवलंब करणे हा रेल्वे कायद्याच्या कलम 141 नुसार दंडनीय गुन्हा आहे. मेल-एक्स्प्रेस गाड्यांमध्ये अशा घटना अधिक प्रमाणात घडतात आणि काहीवेळा प्रवासी स्टेशनवर उशिरा पोहोचल्यामुळेही घडतात.

मुंबईतील ट्रॅकचे जाळे खूपच गुंतागुंतीचे आहे. नेटवर्कमध्ये कुठेही थोडासा त्रास झाला तर त्याचा परिणाम संपूर्ण नेटवर्कवर होतो. उदाहरणार्थ, क्रॉस ओव्हर पॉइंट किंवा सिग्नल असलेल्या ठिकाणी साखळी ओढली गेली, तर त्याच दिशेने जाणाऱ्या दुसऱ्या ट्रॅकवर उभ्या असलेल्या इतर गाड्यांवरही त्याचा परिणाम होतो. 

लांब पल्ल्याच्या गाड्या पश्चिम रेल्वेच्या मुंबई सेंट्रल, दादर आणि वांद्रे टर्मिनसवरून चालतात, तर लांब पल्ल्याच्या गाड्या मध्य रेल्वेच्या सीएसएमटी, दादर, एलटीटी आणि पनवेल येथून चालतात. 

आता जेव्हा या गाड्या टर्मिनस सोडतात आणि चेन पुलिंग होते तेव्हा ट्रेन एका क्रॉस ओवरवर थांबते. या क्रॉसओव्हरवरून कोणतीही लोकल येत असेल तर त्यालाही थांबावे लागते.

सुट्टीच्या काळात ट्रेनमध्ये गर्दी असते. रिझर्व्ह कोचमध्येही प्रवासी जास्त सामान घेऊन जातात. अशावेळी गर्दीत सामान ठेवण्याच्या आणि शेवटच्या क्षणी सामान भरायला घेतल्यावर ट्रेन सुरू होते आणि उतरणारी व्यक्ती चेन पुलिंग करते.

अनेक वेळा प्रवाशांना शेवटच्या स्थानकापूर्वीच उतरायचे असते. प्रवासी स्टेशनवर उशिरा येणे, ठाणे किंवा मध्यवर्ती स्थानकांवर उतरणे/उतरणे इत्यादी छोट्या कारणांसाठी अलार्म चेन पुलिंगचा वापर करतात. त्यामुळे इतर गाड्यांच्या वेळापत्रकावरही परिणाम होतो. 

15066 पनवेल - गोरखपूर एक्सप्रेस, 15017 LTT - गोरखपूर एक्सप्रेस, १२३२२ सीएसएमटी - हावडा मेल (व्हाया-अलाहाबाद), १२८०९ सीएसएमटी - हावडा मेल (नागपूर मार्गे), १२५३४ सीएसएमटी - लखनौ पुष्पक एक्सप्रेस आणि 22538 LTT - गोरखपूर एक्सप्रेस या गाड्यांमध्ये जास्तीत जास्त चेन पुलिंग होते.