कर्ज थकलं तर रिकव्हरी एजंट गैरवर्तन करु शकतात? जाणून RBI चे निर्देश

RBI Guidline For Recoversy Agents: आजकाल लोक आपली सर्व कामे कर्जाद्वारे पूर्ण करतात. कर्ज घेतल्यानंतर दर महिन्याला ईएमआयही भरावा लागतो. परंतु कधीकधी एखाद्या व्यक्तीला कर्जाची परतफेड करणे कठीण होते. 

अशावेळी बँक त्याला लोन डिफॉल्टर समजते. बॅंकेचे वसुली एजंट लोन डिफॉल्टरसोबत गैरवर्तन करतात. ज्यामुळे त्यांची समाजात प्रतिमा खराब होते. 

तुम्हीही कर्ज घेतले असेल किंवा घेणार असाल, तर मानवी हक्कांबद्दल माहिती असणे तुमच्यासाठी खूप महत्त्वाचे आहे. बँकेने तुम्हाला कर्ज थकबाकीदार घोषित केले तरीही बँक तुमच्याशी गैरवर्तन करू शकत नाही. कारण कर्ज चुकवणे ही दिवाणी बाब आहे, फौजदारी प्रकरण नाही. यासाठी आपले अधिकार समजून घेऊया. 

जर तुम्ही कर्जाचे दोन EMI भरले नाहीत, तर बँक तुम्हाला आधी रिमाईंडर पाठवते.  पण तुम्ही 90 दिवसांपर्यंत कर्जाचा हप्ता भरला नसेल तर बँक कर्जाची परतफेड करण्यासाठी कायदेशीर नोटीस पाठवते. नोटीस दिल्यानंतरही तुम्ही ईएमआय पूर्ण न केल्यास बँकेकडून तुम्हाला डिफॉल्टर घोषित केले जाते.

वसुली एजंट कर्ज थकबाकीदारांशी गैरवर्तन करू शकत नाहीत. कर्जाची परतफेड न झाल्यास बॅंका, फायनान्स कंपन्या त्यांचे कर्ज वसूल करण्यासाठी रिकव्हरी एजंटची मदत घेतात. असे असले तरी या वसुली एजंट्सना त्यांच्या मर्यादा असतात. 

रिकव्हरी एजंट्सना ग्राहकांना धमकावण्याचा किंवा गैरवर्तन करण्याचा अधिकार नाही. याशिवाय, रिकव्हरी एजंट ग्राहकांच्या घरी सकाळी 7 ते संध्याकाळी 7 या वेळेतच भेट देऊ शकतात. 

जर एजंट तुम्हाला फोनवर वारंवार धमकी देत ​​असेल आणि शिवीगाळ करत असेल. तुम्हाला अश्लील आणि अश्लील संदेश आणि संभाषणे पाठवत आहे. जर कोणी तुमच्या ऑफिसमध्ये, तुमच्या बॉसपर्यंत पोहोचत असेल किंवा तुम्हाला मानसिक त्रास देत असेल, तर तुम्ही बँकेकडे तक्रार करू शकता. जर तुम्ही बँकेकडून ऐकले नाही तर तुम्ही कोर्टातही जाऊ शकता.

बँकांनी योग्य तपास केल्यानंतर वसुली एजंट नेमावेत आणि त्यांची पडताळणी करून घ्यावी. बँकांनी रिकव्हरी एजंट आणि त्याच्या एजन्सीची माहिती ग्राहकांना द्यावी. 

बँकेने रिकव्हरी एजंटला दिलेल्या नोटीस आणि अधिकृतता पत्रामध्ये रिकव्हरी एजंटचे नंबर असले पाहिजेत. कॉलवर जे काही संभाषण होते ते रेकॉर्डवर असायला हवे.वसुली प्रक्रियेबाबत ग्राहकांकडून काही तक्रार असल्यास ती सोडवण्यासाठी बँकांकडे व्यासपीठ उपलब्ध असावे. ग्राहकांना भेटताना एजंटनी सर्वप्रथम आयडी दाखवावा. त्यांनी तसे न केल्यास ग्राहक त्याबाबत तक्रार करू शकतात. 

रिकव्हरी एजंट ग्राहकांशी गैरवर्तन करू शकत नाहीत किंवा ते तुम्हाला कोणासमोरही लाजवू शकत नाहीत. धमक्या आणि शिवीगाळ करु शकत नाहीत. एजंट ग्राहकांना सकाळी 7 ते संध्याकाळी 7 या वेळेतच कॉल करू शकतात. या आधी किंवा नंतर फोन करु शकत नाहीत.