यंदा प्रयागराजमध्ये भव्य महाकुंभाचं आयोजन करण्यात आलं होतं. ज्यात नागा साधूसोबत महिला नागा साधू मोठ्या प्रमाणात दिसल्या होत्या. या कुंभमेळ्यानंतर महिला नागा साधू कुठेही दिसत नाही आहेत. त्यामागील कारण तुम्हाला माहितीये का?
महिला नागा साधू बनण्याची प्रक्रिया पुरुष नागा साधूंसारखीच असते. नागा साधू बनू इच्छिणाऱ्या कोणत्याही महिलेची चौकशी प्रथम केली जाते. त्यानंतर त्यांच्या कुटुंबाला त्याबद्दल माहिती दिली जाते.
परवानगी मिळाल्यानंतर, महिलेला गुरु नियुक्त करण्यात येतं. त्यानंतर त्या आखाड्यातील तपस्वींची सेवा करतात. या ठिकाणी त्यांना शास्त्रांचा अभ्यास आणि ध्यान करणे हे त्यांचे मुख्य काम दिलं जातं. महिला नागा साधू दिवसातून फक्त एकदाच जेवण करतात. त्यांना सांसारिक इच्छा सोडून झोप, भूक आणि लैंगिक इच्छांवर नियंत्रण कसं ठेवायचं याबद्दल शिकवण दिली जाते.
ज्या महिला यात यशस्वी होतात त्यांनाच पुढे जाण्याची संधी दिली जाते. एवढंच नाही तर या सर्व अटी पूर्ण करणाऱ्या महिलांना सांसारिक जीवनात परतण्याची संधी देण्यात येते. जर त्या महिलेने संन्यासी होण्याचा निर्णय घेतला तर तिला संन्यासी बनण्याची प्रतिज्ञा देण्यात येते. त्यानंतर तिला संन्यासी घोषित करण्यात येते आणि पंच संस्कार देण्यात येतात.
संन्यास घेतल्यानंतर, महिला नागा साधूंना पाच शिव, विष्णू, शक्ती, सूर्य आणि गणेश पैकी एकाला त्यांचा गुरु म्हणून निवडावे लागतं. ज्या आखाड्यातून महिला नागा साधू बनते ती आखाडा तिला रुद्राक्ष, पवित्र धागा, भगवे कपडे, नारळ, दागिने आणि नागांची चिन्हे देतात. त्यानंतर, गुरु प्रेमाच्या तलवारीने शिष्याची वेणी कापण्यात येते.
यानंतर, महिला नागा साधू बनण्यासाठी, सकाळी लवकर उठून दररोजचे विधी आणि ध्यान केल्यानंतर, गुरु त्यांना नदीत स्नान करायला लावतात. ज्या दरम्यान त्यांच्या शरीरावरील केस काढले जातात. त्यानंतर, त्यांना नदीत स्नान करायला सांगतात. ते स्वतःचे श्राद्ध करतात, स्वतःसाठी आणि त्यांच्या 16 पूर्वजांसाठी पिंडदान करतात. दीक्षा घेतल्यानंतर, त्यांना एक नवीन नाव मिळतं. त्यानंतर, ते भक्तीत मग्न होतात.
बहुतेक महिला नागा देशातील सर्वात मोठ्या आणि सर्वात जुन्या जून आखाड्याशी संबंधित आहेत. याशिवाय, इतर आखाड्यांमध्येही महिला नागा साधू आहेत. कुंभमेळ्यानंतर, महिला साधू त्यांच्या आखाड्यात परततात.
जिथे त्यांची तपस्या, ध्यान आणि साधना सुरू राहते. याशिवाय, त्या धार्मिक प्रवचन देखील देतात. बऱ्याच वेळा त्या दुर्गम जंगलांमध्ये आणि गुहांमध्ये एकांतात राहून तपस्या करतात.
(Disclaimer - या ठिकाणी दिलेली माहिती सर्वसाधारण गोष्टींवर आधारित असून ती केवळ माहितीसाठी दिली जात आहे. झी 24 तास या गोष्टींना दुजोरा देत नाही.)