Hanuman Janmotsav : हनुमान जयंती दोनदा का साजरी करतात? कारण अतिशय इंटरेस्टिंग

Hanuman Jayanti 2025: दरवर्षी हनुमान जयंती भक्तीभावाने साजरी केली जाते. या दिवशी भक्त हनुमानाची पूजा करतात.सोबतच भगवान रामाची पूजा करणाऱ्या भक्तांना सर्व संकटांपासून मुक्तता मिळते. हिंदू कॅलेंडरनुसार, हनुमान जन्मोत्सव दरवर्षी दोनदा साजरा केला जातो. यामागचं कारण काय?

Hanuman Jayanti 2025: हिंदू धर्मात भगवान हनुमानाची जयंती भक्ती आणि उत्साहाने साजरी केली जाते. बजरंगबली हे शक्ती, भक्ती आणि सेवेचे प्रतीक मानले जाते. हनुमान जयंतीच्या दिवशी त्यांची विशेष पूजा आणि प्रार्थना केली जाते. हनुमान जन्मोत्सवाच्या तारखेबाबतभक्तांमध्ये गोंधळ असतो. दरवर्षी हा उत्सव दोनदा साजरा केला जातो. 

हनुमान जयंती कधी आहे?

हिंदू कॅलेंडरनुसार, या वर्षी हनुमान जन्मोत्सव म्हणजेच चैत्र महिन्यातील पौर्णिमेची तारीख 12 एप्रिल रोजी पहाटे 3.21 वाजता सुरू होईल.ते दुसऱ्या दिवशी 13 एप्रिल रोजी सकाळी 5.51 वाजता संपेल. हिंदू धर्मात उदय तिथीला महत्त्व आहे. अशा परिस्थितीत 12एप्रिल रोजी हनुमान जयंतीचा उत्सव साजरा केला जाईल.

हनुमान जन्मोत्सवाचे धार्मिक महत्त्व 

हिंदू धर्मात हनुमान जयंतीचे विशेष महत्त्व आहे. भगवान हनुमान हे भगवान रामाचे परम भक्त मानले जातात. हा दिवस भक्तांच्या शक्ती, भक्ती आणि निःस्वार्थ सेवेच्या गुणांचे प्रतीक आहे. या दिवशी हनुमान मंदिरांमध्ये विशेष पूजा, भजन-कीर्तन आणि मेजवानी आयोजित केली जाते.

यासोबतच, भाविक उपवास ठेवतात आणि विधीनुसार पूजा करतात. या दिवशी खऱ्या मनाने हनुमानाची पूजा केल्याने सर्व संकटे दूर होतात आणि इच्छा पूर्ण होतात, असे मानले जाते.

हनुमान जयंती वर्षातून दोनदा का येते?

हनुमान जयंती वर्षातून दोनदा येते. उत्तर भारतात चैत्र पौर्णिमेला हनुमान जयंती साजरी केली जाते. असे म्हटले जाते की या दिवशी हनुमानजी अवतारात आले होते. तर दक्षिण भारतात कार्तिक कृष्ण चतुर्दशीला हनुमान जयंती साजरी केली जाते. यामागील मान्यता अशी आहे की या दिवशी देवी सीतेने भगवान हनुमानाला अमरत्वाचे वरदान दिले होते.

वाल्मिकी रामायणानुसार हनुमानजींचा जन्म कार्तिक महिन्याच्या कृष्ण पक्षातील चतुर्दशीला स्वाती नक्षत्रात झाला होता. म्हणून हा दिवस हनुमानजींच्या प्रकटीकरणाचा उत्सव म्हणून साजरा केला जातो. त्याच वेळी, चैत्र महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील पौर्णिमेचा दिवस हनुमानजींचा विजय अभिनंदन महोत्सव म्हणून साजरा केला जातो.

चैत्र पौर्णिमेला साजरी करतात?

धार्मिक मान्यतेनुसार, हनुमानजींचा जन्म चैत्र पौर्णिमेला झाला होता आणि हा दिवस त्यांचा वाढदिवस म्हणून साजरा केला जातो.

कार्तिक कृष्ण चतुर्दशीला का साजरी करतात?

धार्मिक मान्यतेनुसार, कार्तिक कृष्ण चतुर्दशीला माता सीतेने हनुमानजींना अमरत्वाचे वरदान दिले होते, म्हणून या दिवशी हनुमान जयंती देखील साजरी केली जाते.

हनुमान जयंतीची पहिली कथा

पौराणिक कथेनुसार, एकदा हनुमानजींना खूप भूक लागली होती, म्हणून त्यांनी सूर्याला फळ समजून ते खाण्यासाठी धावण्यास सुरुवात केली. देवराज इंद्र यांनी हनुमानाला रोखण्याचा प्रयत्न केला आणि त्यांच्यावर हल्ला केला, ज्यामुळे ते बेशुद्ध पडले. हनुमानजींना वाऱ्याचा पुत्र असेही म्हणतात. अशा परिस्थितीत देवराज इंद्र यांची ही कृती पाहून पवन देव संतापले आणि त्यांनी वारा थांबवला. यामुळे संपूर्ण विश्वात संकटाची परिस्थिती निर्माण झाली. ज्या दिवशी हनुमानजींना दुसरे जीवन मिळाले, तो दिवस चैत्र महिन्यातील पौर्णिमेचा होता, म्हणून हा दिवस हनुमान जयंती म्हणून साजरा केला जातो.

हनुमान जयंतीची दुसरी कथा

दुसऱ्या एका आख्यायिकेनुसार, एकदा हनुमानजींची भक्ती आणि समर्पण पाहून माता सीतेने त्यांना अमरत्वाचा आशीर्वाद दिला. ज्या दिवशी हनुमानजींना हे वरदान मिळाले, तो दिवस कार्तिक महिन्यातील चतुर्दशी म्हणजेच नरक चतुर्दशीचा होता. म्हणून हा दिवस हनुमान जयंती म्हणून साजरा केला जातो.

हनुमान जन्मोत्सव 2025 पूजा विधी

• या दिवशी सकाळी उठून आंघोळ करा आणि स्वच्छ कपडे घाला.
• हनुमानाची मूर्ती वेदीवर स्थापित करा.
• त्यांना गंगेच्या पाण्याने स्नान करायला लावा.
• सिंदूर आणि चमेलीचे तेल अर्पण करा.
• फुले, फळे आणि मिठाई अर्पण करा.
• हनुमान चालिसा, बजरंग बाण आणि हनुमान अष्टक पठण करा.
• भक्तीभावाने आरती करा.
• या दिवशी अखंड रामायणाचे पठण देखील शुभ मानले जाते.
• शेवटी, पूजा करताना झालेल्या कोणत्याही चुकांबद्दल माफी मागा.

(Disclaimer - या ठिकाणी दिलेली माहिती ज्योतिष शास्त्रावर आधारित असून ती केवळ माहितीसाठी दिली जात आहे. झी 24 तास या गोष्टींना दुजोरा देत नाही. कोणताही उपाय करण्यापूर्वी संबंधित विषयातील तज्ज्ञांचा सल्ला अवश्य घ्या.)