)
champagne celebration History: टीम इंडियाने पाचव्या टेस्ट मॅचमध्ये इंग्लंडला धूळ चारली आणि सिरिज बरोबरीत सोडवली. अखेरची टेस्ट मॅच जिंकल्यानंतर कॅप्टन शुभमन गिलच्या हाती शॅम्पेन बॉटल दिसली. यानंतर तो शॅम्पेन सेलिब्रेशन करताना दिसला. विजयानंतर खेळाडू शॅम्पेन सेलिब्रेशन का करतात? ही प्रथा कुठून सुरु झाली? याबद्दल सविस्तर जाणून घेऊया.
क्रिकेटमध्ये विजयी संघाला शॅम्पेन बाटली देण्याची प्रथा ही आनंद साजरा करण्याचा आणि विजयाचा उत्साह व्यक्त करण्याचा एक प्रतीकात्मक भाग मानली जाते. ही प्रथा विशेषतः आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट सामन्यांमध्ये आणि मोठ्या स्पर्धांमध्ये दिसते. आयसीसी टूर्नामेंट्स किंवा द्विपक्षीय मालिकांमध्ये तुम्ही शॅम्पेन सेलिब्रेशन पाहिले असेल. यामागील कारणे आणि प्रथा कुठून सुरु झाली? याबद्दल सविस्तर जाणून घेऊया.
शॅम्पेन ही सामान्यतः उत्सव आणि यशाचे प्रतीक मानली जाते. क्रिकेटमध्ये, विशेषतः फायनल किंवा महत्त्वाच्या सामन्यांनंतर, विजयी संघाला शॅम्पेन बाटली देऊन त्यांच्या यशाचा उत्साह साजरा केला जातो. ही बाटली उघडून खेळाडू एकमेकांवर शॅम्पेन फवारतात, ज्यामुळे उत्साह आणि आनंदाचे वातावरण निर्माण होते. अनेकदा शॅम्पेन बाटली ही प्रायोजकांशी संबंधित असते. क्रिकेट स्पर्धांमध्ये प्रायोजक (उदा., शॅम्पेन उत्पादक कंपन्या) त्यांच्या ब्रँडचा प्रचार करण्यासाठी विजयी संघाला शॅम्पेन बाटली पुरवतात. उदाहरणार्थ, मोएट अँड चँडन (Moët & Chandon) किंवा डोम पेरीनॉन (Dom Pérignon) सारख्या कंपन्या त्यांचे उत्पादन प्रायोजित करतात, ज्यामुळे ही प्रथा अधिक लोकप्रिय झाली आहे. शॅम्पेन फवारण्याची प्रथा पाश्चिमात्य संस्कृतीतून आली आहे, विशेषतः मोटरस्पोर्ट्स (जसे की फॉर्म्युला 1) मधून, जिथे विजेते पोडियमवर शॅम्पेन फवारतात. क्रिकेटमध्येही हा उत्साहपूर्ण सांस्कृतिक ट्रेंड स्वीकारला गेला, विशेषतः इंग्लंड, ऑस्ट्रेलिया आणि दक्षिण आफ्रिका यांसारख्या देशांमध्ये असे सेलिब्रेशन दिसून येते.
विजयी संघाला ट्रॉफी, मेडल्स आणि शॅम्पेन बाटली पोडियमवर दिली जाते. खेळाडू बाटली उघडून एकमेकांवर फवारतात, ज्यामुळे उत्साहपूर्ण वातावरण तयार होते.शॅम्पेन बाटलीवर प्रायोजकांचा लोगो असतो, ज्यामुळे त्यांचा ब्रँड प्रचार होतो. यामुळे ही प्रथा व्यावसायिकदृष्ट्याही महत्त्वाची ठरते. कर्णधार आणि प्रमुख खेळाडू सामान्यतः शॅम्पेन फवारण्यात सहभागी होतात. उदाहरणार्थ, 2025 च्या चॅम्पियन्स ट्रॉफी फायनलमध्ये भारतीय कर्णधार रोहित शर्माने विजयानंतर असा उत्साह साजरा केल्याचे वर्णन आहे.
Flat Pitch bully,undeserving captain,no runs in sena,pr captain. Nah just
— Dhruv (@chunchunkelunga) August 4, 2025
pic.twitter.com/uwWDVAPLbw
शॅम्पेन बाटली फवारण्याची प्रथा क्रिकेटमध्ये कशी सुरू झाली याबाबत स्पष्ट ऐतिहासिक माहिती उपलब्ध नाही, परंतु याची मुळे मोटरस्पोर्ट्स आणि पाश्चिमात्य उत्सव संस्कृतीशी जोडली जाऊ शकतात. 1960 च्या दशकात फॉर्म्युला 1 मध्ये शॅम्पेन फवारण्याची प्रथा सुरू झाली. 1967 मध्ये ले मॅन्स (Le Mans) रेस दरम्यान विजेत्या ड्रायव्हरने प्रायोजकाकडून मिळालेली शॅम्पेन बाटली उत्साहात उघडली आणि ती फवारली, ज्यामुळे ही प्रथा लोकप्रिय झाली. क्रिकेट, जो इंग्लंड आणि ऑस्ट्रेलियासारख्या देशांमध्ये मोठ्या प्रमाणात खेळला जातो, याने हा उत्सवाचा ट्रेंड स्वीकारला.
इंग्लंडमधील क्रिकेट संस्कृतीत, विशेषतः ॲशेस मालिकेसारख्या मोठ्या स्पर्धांमध्ये, विजयी संघाला शॅम्पेन बाटली देण्याची प्रथा 20 व्या शतकाच्या उत्तरार्धात सुरू झाली. इंग्लंडमधील सामाजिक आणि सांस्कृतिक परंपरांमध्ये शॅम्पेनला उच्च दर्जाचे पेय मानले गेले आणि त्यामुळे विजय साजरा करण्यासाठी त्याचा वापर केला जाऊ लागला.
1980 आणि 1990 च्या दशकात जेव्हा क्रिकेट अधिक व्यावसायिक आणि जागतिक बनले, तेव्हा आयसीसी विश्वचषक आणि चॅम्पियन्स ट्रॉफी यांसारख्या स्पर्धांमध्ये शॅम्पेन बाटली देण्याची प्रथा रूढ झाली. विजयी संघ पोडियमवर बाटली उघडून आनंद साजरा करू लागला, ज्यामुळे ही प्रथा क्रिकेटच्या संस्कृतीचा अविभाज्य भाग बनली. सांस्कृतिक आणि धार्मिक संवेदनशीलताकाही देशांमध्ये, विशेषतः इस्लामिक देशांमध्ये (उदा., संयुक्त अरब अमिराती, जिथे 2025 ची चॅम्पियन्स ट्रॉफी झाली), शॅम्पेनच्या वापरावर सांस्कृतिक किंवा धार्मिक निर्बंध असू शकतात. अशा परिस्थितीत, काही वेळा शॅम्पेनऐवजी गैर-अल्कोहोलिक पेय (जसे की स्पार्कलिंग ज्यूस) वापरले जाते. उदाहरणार्थ, 2025 च्या चॅम्पियन्स ट्रॉफी फायनलमध्ये (भारत विरुद्ध न्यूझीलंड, दुबई) अशी व्यवस्था पाहायला मिळाली असण्याची शक्यता आहे, जिथे सांस्कृतिक संवेदनशीलतेचा विचार केला गेला असण्याची शक्यता वर्तवली जाते.
Newsletter