2070 मध्ये कसा दिसेल चंद्र? मानवांच्या वसाहती आणि.. नासाच्या नवीन अभियानाबद्दल ऐकून वाटेल आश्चर्य!

moon look like in 2070: भारत, चीन आणि रशिया यांच्यासह अनेक देश चंद्रावर आपली छाप पाडण्याच्या शर्यतीत आहेत.

moon look like in 2070:  2070 मध्ये चंद्र कसा दिसेल? याची कल्पना केली आहे का? त्यावेळी अंतराळवीर चंद्राच्या पृष्ठभागावर मुक्तपणे फिरत असतील. तिथे झोपड्या नाहीत, तर आधुनिक चंद्र वसाहती उभ्या आहेत. वाय-फाय जोरात चालतंय. मायक्रोवेव्हमध्ये पॉपकॉर्न गरम होत आहेत, आणि हे सर्व अणुभट्टीच्या ऊर्जेवर चालतय. ही काही विज्ञान कथा नाही, तर अमेरिका याला प्रत्यक्षात आणण्याच्या दिशेने वेगाने पुढे सरकत आहे. याशिवाय, भारत, चीन आणि रशिया यांच्यासह अनेक देश चंद्रावर आपली छाप पाडण्याच्या शर्यतीत आहेत.

नासाचे नवे मिशन आणि अणुभट्टी योजना काय?

अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी नुकतीच शॉन डफी यांची नासाच्या कार्यवाहक प्रमुखपदी नियुक्ती केली. येताच डफी यांनी एक धक्कादायक घोषणा केली. 2030 पर्यंत चंद्रावर अणुभट्टी उभारली जाईल! ही अणुभट्टी 100 किलोवॅट वीज निर्माण करेल, जी सुमारे 80 अमेरिकन घरांना वीज पुरवण्याइतकी असेल. या योजनेची तयारी 2029 पर्यंत पूर्ण करावी लागेल. यासाठी 30 दिवसांत प्रकल्प प्रमुखाची नियुक्ती आणि 60 दिवसांत खासगी कंपन्यांकडून प्रस्ताव मागवले जाणार आहेत.

अणुभट्टी का आवश्यक आहे?

चंद्रावरील वातावरण अत्यंत आव्हानात्मक आहे. तिथे दोन आठवडे सूर्यप्रकाश आणि त्यानंतर दोन आठवडे पूर्ण अंधार असतो. सौर पॅनेल चंद्रावरील ऊर्जेची गरज पूर्ण करू शकत नाहीत, आणि बॅटऱ्या लवकर संपतात. चंद्रावर मानवी वसाहती स्थापन करण्यासाठी आणि अंतराळवीरांना सातत्यपूर्ण वीजपुरवठा देण्यासाठी अणुभट्टी हा एकमेव विश्वासार्ह पर्याय आहे. नासाला याची पूर्ण जाणीव आहे, आणि म्हणूनच ते या महत्त्वाकांक्षी योजनेवर काम करत आहेत.

नासाचे आर्टेमिस मिशन आणि आंतरराष्ट्रीय शर्यत

नासाचे आर्टेमिस मिशन 2027 मध्ये पुन्हा मानवांना चंद्रावर पाठवण्याची तयारी करत आहे. यानंतर, चंद्रावर अणुभट्टी उभारणे हे त्यांचे पुढचे पाऊल आहे. शॉन डफी यांनी चेतावणी दिली आहे की, जर अमेरिकेने वेगाने पुढे गेले नाही, तर चीन आणि रशिया चंद्रावर आपले वर्चस्व प्रस्थापित करू शकतात आणि कदाचित चंद्रावर ‘प्रवेशबंदी क्षेत्र’ (No Entry Zone) निर्माण करू शकतात.

चीन आणि रशिया

चीनच्या अंतराळ संस्था (CNSA) आणि रशियाच्या रोसकॉसमॉस यांनी 2035 पर्यंत चंद्रावर अणुभट्टी उभारण्यासाठी सामंजस्य करार केला आहे. त्यांची योजना देखील चंद्रावर दीर्घकालीन वसाहती स्थापन करण्याची आहे.

भारत 

इस्रो (भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था) देखील चंद्र अभियानात सक्रिय आहे. चांद्रयान-3 मिशनने 23 ऑगस्ट 2023 रोजी चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर यशस्वी सॉफ्ट लँडिंग केले, ज्यामुळे भारत हा चंद्रावर यशस्वी लँडिंग करणारा चौथा देश ठरला. मात्र, अणुभट्टी किंवा वसाहतीच्या बाबतीत इस्रो अजूनही अमेरिका आणि चीनच्या तुलनेत मागे आहे.

योजनेचा खर्च आणि आव्हाने

या महत्त्वाकांक्षी योजनेसाठी नासाने 2026 मध्ये 350 दशलक्ष डॉलर्स आणि 2027 पासून दरवर्षी 500 दशलक्ष डॉलर्स मागितले आहेत. प्रत्यक्ष खर्चाचा अंदाज अद्याप निश्चित नाही, परंतु ही योजना स्वस्त नसल्याचे स्पष्ट आहे. याशिवाय चंद्रावर अणुभट्टी गळती झाल्यास काय परिणाम होतील? चंद्राचा पृष्ठभाग अणुभट्टीचा भार आणि प्रभाव सहन करू शकेल का? अणुभट्टीमुळे भविष्यातील चंद्र वसाहतींना धोका निर्माण होणार नाही का?  असे प्रश्नदेखील या अनुशंगाने उपस्थित होत आहेत. 

FAQ 

1)2070 मध्ये चंद्र कसा दिसेल, अशी नासाची कल्पना आहे?

2070 पर्यंत चंद्रावर मानवी वसाहती उभारल्या जाण्याची शक्यता आहे, जिथे अंतराळवीर कायमस्वरूपी राहू शकतील. येथे वाय-फाय, मायक्रोवेव्हसारखी उपकरणे आणि अणुभट्टीद्वारे पुरवली जाणारी वीज असेल. ही वसाहत आधुनिक सुविधांनी युक्त असेल, आणि चंद्राचा पृष्ठभाग मानवांसाठी रहिवासक्षम बनवला जाईल.

2. नासाची चंद्रावरील अणुभट्टी योजना काय आहे?

नासा 2030 पर्यंत चंद्रावर 100 किलोवॅट वीज निर्मिती करणारी अणुभट्टी उभारणार आहे. ही अणुभट्टी सुमारे 80 अमेरिकन घरांना वीज पुरवण्याइतकी शक्तिशाली असेल. यासाठी 2029 पर्यंत प्रक्षेपणाची तयारी पूर्ण करावी लागेल, आणि 30 दिवसांत प्रकल्प प्रमुखाची नियुक्ती तर 60 दिवसांत खासगी कंपन्यांकडून प्रस्ताव मागवले जाणार आहेत.

3. चंद्रावर अणुभट्टी का आवश्यक आहे?

चंद्रावर दोन आठवडे सूर्यप्रकाश आणि त्यानंतर दोन आठवडे अंधार असतो. सौर पॅनेल आणि बॅटऱ्या दीर्घकालीन वीजपुरवठ्यासाठी पुरेशा नाहीत. चंद्रावर मानवी वसाहती आणि अंतराळवीरांसाठी सातत्यपूर्ण आणि मोठ्या प्रमाणात वीजपुरवठ्यासाठी अणुभट्टी हा विश्वासार्ह पर्याय आहे.