Marathi News> विश्व
Advertisement

'या' देशात आकाशातून पडला पृथ्वीपेक्षा 4,500,000,000 जुना उल्कापिंड; मोठा खड्डा पडला आणि...

आकाशातून उल्कापिंड पडला आहे. हा उल्कापिंड पृथ्वीपेक्षा 4,500,000,000 जुना असल्याचा दावा करण्यात येत आहे.

'या' देशात आकाशातून पडला पृथ्वीपेक्षा 4,500,000,000 जुना उल्कापिंड; मोठा खड्डा पडला आणि...

4500000000 billion year old meteorite fell from space :  26 जून 2025 रोजी जॉर्जियातील अटलांटा येथे एका घराचे छत तोडून हा उल्कापिंडाने पडला आहे. यामुळे खळबळ उडाली आहे. हा उल्कापिंड पृथ्वीपेक्षा 4,500,000,000 जुना असल्याचा दावा करण्यात येत आहे. यामुळे अनेक रहस्य उलगडणार आहेत. 

जॉर्जिया विद्यापीठातील शास्त्रज्ञ स्कॉट हॅरिस यांनी या उल्कापिंडाचा तुकडा ताब्यात घेतला आहे. उल्कापिंडाच्या 23 ग्रॅम तुकड्यांचे त्यांनी विश्लेषण केले. ऑप्टिकल आणि इलेक्ट्रॉन मायक्रोस्कोपीने हे उघड केले की हा उल्कापिंड 4.56 अब्ज वर्षे जुने आहे. ते पृथ्वीपेक्षाही जुने आहे (4.54 अब्ज वर्षे). ते मंगळ आणि गुरू ग्रहाच्या दरम्यान असलेल्या लघुग्रहांच्या पट्ट्यातून आले आहे.

ही उल्कापिंड इतक्या वेगाने आली की त्यामुळे छप्पर, वायुवीजन नलिका आणि फरशीचे नुकसान झाले. जमिनीवर एक खड्डा तयार झाला आणि उल्कापिंडाचे तुकडे झाले. घरातील लोक सुरक्षित राहिले, परंतु खोलीत अवकाशातील धूळ पसरली. त्याचा आवाज आणि कंपन बंदुकीच्या गोळीसारखे होते. शास्त्रज्ञांनी त्याला एल-प्रकारचा सामान्य कॉन्ड्राइट म्हटले आहे, कमी धातूचे प्रमाण असलेले एक दगडी उल्कापिंड. हे 4.56 अब्ज वर्षांपूर्वी सौर मंडळाच्या निर्मितीच्या काळापासून आहे. 470  दशलक्ष वर्षांपूर्वी लघुग्रहांच्या पट्ट्यात झालेल्या टक्करातून त्याची उत्पत्ती झाली. त्याचे तुकडे पृथ्वीच्या मार्गात आले.

ही उल्कापिंड प्रति सेकंद 1 किलोमीटर वेगाने पृथ्वीवर आली. ती ध्वनीच्या वेगापेक्षा (३४३ मीटर/सेकंद) जास्त होती. वातावरणात प्रवेश करताना ती जळून एक आगीचा गोळा बनली. तरीही, त्याच्या लहान आकारामुळे (चेरी टोमॅटोइतका मोठा) तो जास्त नुकसान करू शकला नाही. मॅकडोनोच्या झिप कोडमध्ये पडल्यामुळे शास्त्रज्ञांनी त्याला मॅकडोनो उल्कापिंड असे नाव दिले. त्याचे काही तुकडे जॉर्जिया विद्यापीठात आणि काही टेलस सायन्स म्युझियममध्ये ठेवण्यात आले आहेत. त्याचे नाव मेटेरिटिकल सोसायटीच्या नामांकित समितीकडे पाठवण्यात आले आहे. हा जॉर्जियातील 27 वा उल्कापिंड आहे.

हा उल्कापिंड सूर्यमालेच्या सुरुवातीच्या काळाची माहिती देते. याच्या अभ्यासामुळे लघुग्रह आणि त्यांची पृथ्वीशी टक्कर समजून घेण्यास मदत होणार आहे. भविष्यात मोठ्या उल्कापिंडांपासून पृथ्वीचे संरक्षण करण्याच्या धोरणात हे उपयुक्त ठरू शकते. यामुळे सौरमालेची उत्पत्ती देखील दिसून येते असे शास्त्रज्ञ स्कॉट हॅरिस म्हणाले. 2022 मध्ये नासाच्या DART मोहिमेने एका लघुग्रहाचा मार्ग बदलण्यात यश मिळवले. शास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे की लहान बदल लघुग्रह पृथ्वीपासून दूर ठेवू शकतात. मॅकडोनॉ उल्कापिंड सारख्या लहान पिंडांचा अभ्यास केल्याने हे तंत्र सुधारते. यामुळे भविष्यात पृथ्वी वाचण्यास मदत होईल. सर्वात मोठा उल्कापिंड होबा आहे, जो नामिबियामध्ये सापडला होता आणि त्याचे वजन 60 टन आहे. उल्कापिंड हे खडकाळ पिंड आहेत जे अवकाशातून पृथ्वीवर पडतात. वातावरणात जळून ते एक अग्निगोला तयार करतात, ज्याला शूटिंग स्टार म्हणतात. मॅकडोनॉ उल्कापिंड लहान होता, परंतु त्याचे वय आणि मूळ त्याला विशेष बनवते.

 

Read More